تعريف:
روش انديشه و زندگي که به صورت داوطلبانه و بر پايه آگاهي، بينش و تصميم گيري مسؤلانه توسط افراد و زوجين در جهت ارتقاي سلامت و بهزيستي خانواده‌ها اتخاذ مي‌شود و از اين رو در توسعه اجتماعي کشور سهم مؤثري دارد.
اهداف:
1)پرهيز از تولد کودک ناخواسته 2)داشتن کودک به تعداد دلخواه 3)تنظيم فواصل بين بارداريها 4)مراقبت زنان و زايمان در رابطه با سن پدر و مادر 5)تعيين تعداد کودکان براي خانواده
در نهايت هدف از برنامه‌های تنظيم خانواده فراهم نمودن زمينه مساعد براي تأمين سلامت جسمي و روحي کل خانواده مي‌باشد و تنها مترادف با کنترل مواليد نيست.


شاخص تنظيم خانواده: درصد پوشش تنظيم خانواده:
100 × کل زنان استفاده کننده از وسايل مطمئن پيشگيری
کل زنان 49-10 ساله همسردار
شاخص فوق ، با استفاده از زيج حياتی قابل محاسبه است.
لازمه انجام خدمت تنظيم خانواده در واحدهای بهداشتی مشاوره با فرد مراجعه کننده است:
مشاوره فرايندی است که در آن به داوطلب کمک مي‌ شودتا در مورد استفاده يا عدم استفاده از وسايل پيشگيری از بارداری تصميم بگيرد و روش پيشگيری از بارداری مناسب را انتخاب نمايد.