تخت جمشید در شمال شرقی شيراز یعنی 10 کیلومتری شمال شهرستان مرودشت در شمال استان فارس قرار دارد ، فاصله اين مکان تاريخی توريستی تا مرکز استان 50 کيلومتر می باشد . نام يکی از شهرهای باستانی ايران است که طی ساليان پيوسته ، پايتخت زیبا و تشریفاتی پادشاهی ايران در زمان امپراتوری هخامنشيان بوده‌ است.
ساخت تخت جمشید در دوران حکومت داریوش ، پسرش خشیارشاه و پسرزاده‌اش اردشیر یکم ادامه داشت و هر یک از آنان بخش هایی را به مجموعه افزودند . اما در واقع ساخت وساز تخت جمشید تا ۱۸۸ سال ، یعنی پایان حکومت هخامنشیان در ۳۳۰ پیش از میلاد ادامه داشت و هیچگاه به پایان نرسید . از آن دوران کاخ نیمه تمامی در تخت جمشید وجود دارد که مشخص است فرصت نکرده اند به پایان برسانند . نام های ديگر تخت جمشيد : پارسه به معنای شهر پارسیان ، پرسپوليس به یونانی یعنی پارسه شهر ، پرسه پليس ، هزارستون و يا چهل منار است .
معماران و متخصصان ساخت تخت جمشید از ملل مختلف مانند آشوریان ، مصریان ، اوراتوئیان ، بابلیان ، لودیان ، ایونیان ، هندوان ، سکائیان و ... تشکیل می‌شدند .
کاخ‌ها و ساختمان‌ها : کاخ آپادانا ، کاخ تچر ، کاخ هدیش ، کاخ ملکه ، کاخ ه ، کاخ سه‌در ، کاخ صدستون ، کاخ شورا ، ساختمان خزانهٔ شاهنشاهی ، آرامگاه‌های شاهنشاهان که در فاصله ۶ و نیم کیلومتری از تخت جمشید نقش رستم قرار دارد . در نقش رستم آرامگاهای شاهنشاهانی مانند داریوش بزرگ ٫ خشایارشا ٫ اردشیر یکم و داریوش دوم واقع است . آرامگاه پنجمی هم هست که نیمه کاره باقی مانده و احتمالاً متعلق به داریوش سوم است .
سنگ‌نبشته‌ها : سنگ‌نبشته‌های داریوش بزرگ ، سنگ‌نبشته‌های خشایارشا ، سنگ‌نبشته اردشیر یکم در تخت جمشید .
کتیبه‌ها : کتیبه‌های غیرهخامنشی ، کتیبه‌های گلی .